2(İddia etdiklərinin) əksinə, kafirlər qürur və təfriqə içindədirlər.
3Biz onlardan əvvəl neçə-neçə nəsilləri məhv etdik. Onlar fəryad etdilər, lakin artıq xilas olma vaxtı deyildi.
4Onlar öz içlərindən xəbərdar edən bir peyğəmbərin gəlməsinə təəccüb etdilər və kafirlər belə dedilər: “Bu, yalançı bir sehrbazdır.
5O, bütün ilahları bir ilahlamı əvəz etdi? Bu, həqiqətən, qəribə bir şeydir”.
6Onların başçıları çıxıb gedərək: “Gedin öz ilahlarınıza bağlı qalın! Şübhəsiz ki, istənilən şey budur.
7Biz bunu sonuncu dində də eşitməmişik. Bu ancaq bir uydurmadır.
8Quran aramızdan məhz onamı (Mühəmmədəmi) nazil oldu?” Xeyr! Onlar nazil etdiyim Quran barədə şübhə içindədirlər. Xeyr! Onlar hələ əzabımı dadmayıblar. (Yuxarıdakı ayələrdə Həzrət Peyğəmbərin də dəvət edildiyi Əbu Talibin evindəki yığıncağa işarə edilir.)
9Yoxsa qüdrətli və kərəm sahibi Rəbbinin rəhmət xəzinələri onların yanındadırmı?
10Yaxud göylərin, yerin və onların arasındakıların hakimiyyəti onlardadırmı? Elə isə, müxtəlif yollarla göyə qalxsınlar görək.
11Onlar fərqli dəstələrdən ibarət məğlubiyyətə uğrayacaq zəif bir ordudur.
12Onlardan əvvəl Nuh qövmü, Ad qövmü və dirəklər sahibi Firon da (peyğəmbərləri) yalanlamışdı. (Bu ayədə Firon üçün “dirəklər sahibi” deyilməsi ona görədir ki, o, işgəncə vermək istədiyi kimsənin əllərini və ayaqlarını dörd dirəyə bağlatdırıb ona işgəncə verirdi.)
13Səmud qövmü, Lut qövmü və Eykə əhli.
14Onların hamısı peyğəmbərləri yalanladılar. Buna görə də Mənim əzabım (onlara) vacib oldu.
15Bunlar yalnız bir an belə gecikməyəcək o qorxunc səsi gözləyirlər.
16Onlar (istehza edərək): “Ey Rəbbimiz, bizim payımızı haqq-hesab günündən əvvəl tezliklə ver!” - dedilər.
17(Ey Peyğəmbər!) Onların söylədiklərinə səbir et və güclü bəndəmiz Davudu xatırla! Həqiqətən, o, daim Allaha yönəlirdi.
18Biz dağları onun xidmətinə vermişdik. Onlar səhər-axşam onunla birlikdə Allahı təsbeh edirdilər.
19Quşları da bütövlüklə ona ram etmişdik. Onların hamısı Allaha yönəlirdilər.
20Biz onun hökmranlığını möhkəmləndirdik. Ona hikmət və gözəl danışıq qabiliyyəti verdik.
21(Ey Peyğəmbər!) İddiaçıların xəbəri sənə gəldimi? O zaman onlar divardan aşıb məbədə girmişdilər.
22Davudun yanına daxil olduqları zaman Davud onlardan qorxmuşdu. Onlar belə dedilər: “Qorxma! Biz aramızda mübahisə olan iki iddiaçıyıq. Aramızda ədalətlə hökm ver, haqsızlıq etmə və bizə doğru yolu göstər!
23(Onlardan biri belə dedi:) “Bu mənim qardaşımdır. Onun doxsan doqquz qoyunu var. Mənim isə bir qoyunum var. Buna baxmayaraq o: “Onu da mənə ver!” – dedi və danışıq qabiliyyəti ilə məni məğlub etdi”.
24Davud dedi: “Şübhəsiz ki, o, sənin qoyununu öz qoyunlarına qatmaq istəməklə sənə haqsızlıq etmişdir. Həqiqətən, şəriklərin bir çoxu bir-birinə haqsızlıq edir. Ancaq iman gətirib yaxşı işlər görənlər bundan istisnadır. Onlar da çox azdırlar”. Davud Bizim onu sınağa çəkdiyimizi düşündü. Buna görə də dərhal səcdəyə qapanaraq Rəbbindən bağışlanmasını dilədi və tövbə etdi.
25Biz də bunu ona bağışladıq. Həqiqətən, onun üçün dərgahımızda uca bir məqam və gözəl bir qayıdış yeri vardır.
26Ey Davud! Biz səni yer üzündə xəlifə təyin etdik. Ona görə də insanlar arasında ədalətlə hökm ver! Nəfsin arzularına uyma, yoxsa səni Allahın yolundan azdırar. Şübhəsiz ki, Allahın yolundan azanlar üçün hesab gününü unutduqlarına görə şiddətli bir əzab vardır.
27Biz göyü, yeri və onların arasındakıları boş yerə yaratmamışıq. Bu, kafirlərin zənnidir. Vay o kafirlərin cəhənnəmdəki halına!
28Yoxsa iman gətirib yaxşı işlər görənləri yer üzündə fitnə-fəsad törədənlərlə bir tutacağıq?! Yaxud müttəqiləri günahkarlarla bir tutacağıq?!
29Sənə bu mübarək Kitabı, ağıl sahibləri ondakı ayələri düşünsün və öyüd alsınlar deyə nazil etdik.
30Biz Davuda Süleymanı bəxş etdik. O nə gözəl bəndədir! Həqiqətən, o, daim Allaha yönəlirdi.
31Bir vaxt axşam çağı ona cins, çapar atlar göstərilmişdi.
32Bu zaman o: “Həqiqətən, mən mal-mülk (at) sevgisini Rəbbimi zikr etmək üçün istədim”, - dedi. Nəhayət, onlar gözdən itdilər.
33(Sonra Süleyman dedi:) “Onları təkrar mənə gətirin!” O, atların ayaqlarını və boyunlarını sığallamağa başladı.
34Həqiqətən, Biz Süleymanı sınağa çəkmişdik. Taxtının üstünə bir cəsəd qoyduq. Sonra o əvvəlki halına qayıtdı. (Bir rəvayətə görə, Həzrət Süleyman şiddətli bir xəstəliyə tutulmaqla Allah tərəfindən imtahan edilmişdi. Xəstəliyi əsnasında cəsəd kimi zəif və halsız bir halda ikən daha sonra sağalmış və yenidən taxtına otura bilmişdi.)
35Süleyman dedi: “Ey Rəbbim, məni bağışla və mənə bundan sonra heç kimin əldə edə bilməyəcəyi bir hökmranlıq bəxş et! Şübhəsiz ki, Sən lütf sahibisən.
36Buna görə də Biz küləyi onun xidmətinə verdik. Külək onun əmri ilə istədiyi tərəfə asanlıqla əsirdi.
37Bənna və dalğıc olan bütün şeytanları da onun ixtiyarına verdik.
38Başqalarını da zəncirlərlə bağlanmış halda onun xidmətinə verdik.
39(Biz ona dedik:) “Bu Bizim hədiyyəmizdir. Bunlardan (başqalarına) versən də, verməsən də haqq-hesabı yoxdur”.
40Həqiqətən, dərgahımızda onun üçün uca bir məqam və gözəl bir qayıdış yeri vardır.
41Bəndəmiz Əyyubu da yad et! Bir zaman o: “Şeytan mənə zərər və əziyyət verdi!” - deyə Rəbbinə səslənmişdi.
42(Biz ona belə buyurmuşduq:) “Ayağını yerə vur! Bu, yuyunacaq və içiləcək sərin sudur”. (Müxtəlif xəstəliklərə tutulan Həzrət Əyyub bu su ilə yuyunmuş və bir möcüzə olaraq onun sayəsində bütün xəstəliklərdən sağalmışdı.)
43Bizdən bir mərhəmət və ağıl sahibləri üçün bir ibrət olsun deyə ona həm ailəsini, həm də onlarla birlikdə bir o qədərini verdik.
44(Biz ona belə dedik:) “Əlinə bir dəstə çubuq götür və (zövcəni) onunla vur. Andını da pozma!” Biz onu səbir edən gördük. O nə gözəl bəndədir! Həqiqətən, o, daim Allaha yönəlirdi. (Rəvayətə görə, zövcəsi xətalı bir iş gördüyü üçün Həzrət Əyyub and içmişdi ki, sağalandan sonra ona yüz çubuq vuracaq. Buna görə də Allah-Təala ona yüz çubuqdan ibarət bir dəstə ilə zövcəsinə bir dəfə vurmasını əmr etmişdi. Beləliklə, Həzrət Əyyub andını da pozmamış olacaqdı.)
45(Ey Peyğəmbər!) Qüvvətli və bəsirətli bəndələrimiz olan İbrahimi, İshaqı və Yaqubu da yad et!
46Şübhəsiz ki, Biz onları axirət yurdunu düşünən ixlaslı kimsələr etdik.
47Həqiqətən, onlar dərgahımızda seçilmiş ən xeyirli kimsələrdəndirlər.
48İsmaili, əl-Yəsəni və Zül-Kifli də yad et! Onların hamısı ən xeyirli kimsələrdəndirlər.
49Bu bir öyüddür. Şübhəsiz ki, müttəqilər üçün gözəl bir qayıdış yeri vardır.
50Ora qapıları onlar üçün açılmış Ədn cənnətləridir.
51Onlar orada taxtlara söykənib oturacaq, bir çox meyvələrdən və içkilərdən istəyəcəklər.
52Onların yanında gözlərini onlara dikmiş həmyaşıd zövcələr olacaq.
53Bu, haqq-hesab günü üçün sizə vəd olunandır.
54Bu, əlbəttə, Bizim verdiyimiz ruzidir. O, bitməz-tükənməzdir.
55Budur! Şübhəsiz, azğın kimsələr üçün də pis bir qayıdış yeri vardır.
56Onlar cəhənnəmə girəcəklər. O necə də pis bir yataqdır!
57Budur, qaynar su və irin! Qoy onu dadsınlar!
58Buna bənzər başqa əzab növləri də vardır.
59(Kafirlərin başçılarına belə deyiləcək:) “Bu, sizinlə birlikdə (cəhənnəmə) girəsi dəstədir”. (Bu zaman başçılar dəyəcəklər:) “Onlar rahatlıq üzü görməsinlər! Onlar cəhənnəmə girəcəklər”.
60(Onlara tabe olanlar isə:) “Xeyr, siz rahatlıq üzü görməyin! Onu bizə siz gətirdiniz. O nə pis bir yerdir!” - deyəcəklər.
61Onlar: “Ey Rəbbimiz, bunu bizə gətirənin əzabını cəhənnəmdə ikiqat artır!” - deyəcəklər.
62Onlar belə deyəcəklər: “(Dünyada ikən) pis kimsələrdən hesab etdiyimiz adamları nə üçün görmürük?
63Biz onları məsxərəyə qoyurduq. Yoxsa onlar (burada olduqları halda) gözə dəymirlərmi?”
64Həqiqətən, cəhənnəm əhlinin bir-biri ilə olan bu çəkişməsi gerçəkdir.
65(Ey Peyğəmbər!) De: “Mən ancaq xəbərdar edən bir peyğəmbərəm. Tək olan və hər şeyə qalib gələn Allahdan başqa heç bir ilah yoxdur!
66O, göylərin, yerin və onların arasındakıların Rəbbidir. O, yenilməz qüvvət sahibidir, çox bağışlayandır.
67De: “O, böyük xəbərdir.
68Ancaq siz ondan üz çevirirsiniz.
69Onlar (orada) mübahisə edərkən uca məclisdən (mələklər məclisindən) mənim heç bir məlumatım yox idi.
70Mən ancaq açıq-aydın xəbərdar edən bir peyğəmbər olduğum üçün mənə vəhy olunur”.
71Bir zaman Rəbbin mələklərə belə demişdi: “Mən palçıqdan bir insan yaradacağam.
72Onu insan surətinə salıb ona Öz ruhumdan üfürdüyüm zaman dərhal ona səcdə edin!”
73Buna görə də mələklərin hamısı birlikdə (Adəmə) səcdə etdilər.
74İblisdən başqa! O təkəbbürləndi və kafirlərdən oldu.
75Allah dedi: “Ey İblis! Əllərimlə yaratdığıma səcdə etməyinə mane olan nədir? Sən təkəbbürləndin, yoxsa üstün olanlardansan?”
76İblis: “Mən ondan daha üstünəm. Məni oddan, onu isə palçıqdan yaratmısan!” - dedi.
77Allah buyurdu: “Elə isə çıx oradan! Çünki sən qovulmuşsan.
78Şübhəsiz, qiyamət gününə qədər Mənim lənətim sənədir!”
79İblis: “Ey Rəbbim! Elə isə təkrar diriləcəkləri günə qədər mənə möhlət ver!” - dedi.
80Allah buyurdu: “Şübhəsiz, sən möhlət verilənlərdənsən -
81Vaxtı bilinən günə (qiyamətə) qədər”.
82İblis dedi: “Sənin izzətinə and olsun ki, onların hamısını mütləq (haqq yoldan) azdıracağam.
83Ancaq onlardan ixlaslı olanlar bundan istisnadır.
84Allah buyurdu: “Bu haqdır və Mən yalnız haqqı deyirəm.
85Şübhəsiz ki, cəhənnəmi sən və sənə uyanların hamısı ilə dolduracağam!”
86(Ey Peyğəmbər!) De: “Bunun müqabilində sizdən heç bir əvəz istəmirəm. Mən, (Quranı) özümdən uydurmamışam.
87Bu (Quran), aləmlər üçün ancaq bir öyüddür!
88Siz onun verdiyi xəbəri (doğru olduğunu) bir müddət sonra mütləq biləcəksiniz”.
