1Əlif, Lam, Ra! Bunlar Kitabın və açıq-aydın Quranın ayələridir.
2Vaxt gələcək ki, (axirətdə) kafirlər: “Kaş biz də müsəlman olaydıq!” - deyə arzulayacaqlar.
3Qoy onlar yeyib-içib keflərini sürsünlər və boş ümidlər onları məşğul etsin. Tezliklə (əməllərinin nəticəsini) biləcəklər.
4Biz heç bir məmləkəti təyin edilmiş vaxtı çatmadan məhv etmədik.
5Heç bir millət öz əcəlini nə tezləşdirə bilər, nə də gecikdirə bilər.
6Onlar dedilər: “Ey özünə Zikr (Quran) nazil edilən kəs! Həqiqətən, sən divanəsən!
7Əgər doğru danışanlardansansa, bizə mələkləri gətirməli deyildinmi?!”
8Biz mələkləri yalnız haqq (əzab) ilə endiririk. O zaman onlara möhlət verilməz.
9Şübhəsiz ki, Quranı Biz nazil etdik və əlbəttə, onu Biz qoruyacağıq! (Bu ayə açıq bir şəkildə göstərir ki, Qurani-Kərim Allahın himayəsi altındadır və ən kiçik bir dəyişikliyə məruz qalmadan qiyamətə qədər qorunub saxlanılacaqdır.)
10(Ey Peyğəmbər!) Şübhəsiz, səndən əvvəlki millətlərə də peyğəmbərlər göndərdik.
11Onlar özlərinə gələn hər bir peyğəmbərə istehza edirdilər.
12Beləcə, Biz onu (küfrü) günahkarların qəlblərinə yeridirik.
13Əvvəlkilərin başlarına gələnlər onlara məlum olduğu halda hələ də ona (Qurana) inanmırlar.
14Əgər onlara göydən bir qapı açsaydıq və oradan yuxarı çıxsaydılar,
15Hökmən: “Sadəcə olaraq gözlərimiz bağlanmış, daha doğrusu, biz sehrlənmişik”, - deyərdilər.
16Həqiqətən, Biz göydə bürclər yaratdıq və seyr edənlər üçün onları bəzədik.
17Onları daşlanaraq qovulmuş hər bir şeytandan qoruduq.
18Ancaq xəlvətcə qulaq asanlar istisnadır. Onu da dərhal yandırıb-yaxan bir ulduz təqib edər.
19Yer üzünü döşədik və orada möhkəm dağlar yerləşdirdik. Orada hər şeydən müəyyən ölçüdə (hər cür bitkidən) bitirdik.
20Orada həm sizin üçün, həm də ruzisi sizə aid olmayanlar üçün dolanacaq vasitələri yaratdıq.
21Elə bir şey yoxdur ki, onun xəzinələri Bizdə olmasın. Biz onu ancaq müəyyən bir ölçü ilə endiririk.
22Küləkləri də dölləndirici olaraq göndərdik və göydən su endirdik. Beləcə, o sudan sizə içirtdik. Halbuki (Biz bunu etməsəydik, ehtiyat üçün) siz onu yığıb saxlaya bilməzdiniz! (Yuxarıdakı ayədə küləklərin dölləndirici olaraq göndərildiyi ifadə edilməkdədir. Bu gün elmi tədqiqatlar yağışın yağmasında küləyin böyük rol oynadığını, eyni zamanda külək əsərkən bitkilərdə də onun vasitəsilə tozlanma getdiyini isbat etmişdir.)
23Şübhəsiz ki, həyat verən də, öldürən də Bizik. (Hər şeyin) varisi də Bizik!
24Şübhəsiz, Biz sizdən əvvəl gəlib-gedənləri də, (bundan sonra qiyamətə qədər) kimlərin gələcəyini də bilirik.
25Həqiqətən, sənin Rəbbin onları (axirətdə) bir yerə toplayacaqdır. Şübhəsiz ki, O, hikmət sahibidir, hər şeyi biləndir.
26Həqiqətən, Biz insanı uzun müddət qalan (rəngi və qoxusu dəyişmiş) quru palçıqdan yaratdıq.
27Daha əvvəl cinləri də tüstüsüz oddan yaratmışdıq.
28Bir zaman Rəbbin mələklərə demişdi: “Mən uzun müddət qalan (rəngi və qoxusu dəyişmiş) quru palçıqdan bir bəşər yaradacağam.
29Mən ona surət verib ruhumdan üfürdüyüm zaman siz dərhal ona səcdə edin (təzim göstərin)!”
30Beləliklə, bütün mələklər səcdə etdilər.
31İblisdən başqa! O, səcdə edənlərlə birlikdə olmaqdan imtina etdi.
32Allah dedi: “Ey İblis! Sənə nə oldu ki, səcdə edənlərlə birlikdə olmadın?”
33(İblis) dedi: “Mən uzun müddət qalan (rəngi və qoxusu dəyişmiş) quru palçıqdan yaratdığın bir bəşərə səcdə edən deyiləm!”
34Allah dedi: “Elə isə oradan çıx! Çünki sən qovulmusan.
35Şübhəsiz, axirət gününə qədər sənə lənət olacaqdır”.
36(İblis) dedi: “Ey Rəbbim, elə isə (insanların) dirildiləcəkləri günə qədər mənə möhlət ver!”
37Allah dedi: “Sən möhlət verilənlərdənsən;
38O məlum günə qədər!”
39(İblis) dedi: “Ey Rəbbim! Sən Məni azdırdığına görə mən də mütləq onlara yer üzündə (pis əməlləri) gözəl göstərəcək və onların hamısını azdıracağam.
40Ancaq Sənin ixlaslı qullların bundan istisnadır”.
41Allah dedi: “Mənə gətirən doğru yol budur!
42Sənə tabe olan azğın kimsələr istisna olmaqla, qullarım üzərində sənin heç bir hakimiyyətin yoxdur!”
43Şübhəsiz ki, onların hamısına vəd olunan yer cəhənnəmdir.
44Onun yeddi qapısı var. Hər bir qapı üçün onlardan (cəhənnəmliklərdən) müəyyən bir dəstə vardır.
45Şübhəsiz, müttəqilər cənnətlərdə və bulaq başlarında olacaqlar.
46(Onlara belə deyiləcək:) “Sağ-salamat və əmin bir şəkildə ora daxil olun!”
47Biz onların qəlblərindəki kin-küdurəti çıxarıb atdıq. Onlar taxtlar üzərində qardaşcasına qarşı-qarşıya əyləşərlər.
48Onlar orada əsla yorğunluq hiss etməz və oradan çıxarılmazlar.
49(Ey Peyğəmbər!) Qullarıma xəbər ver ki, həqiqətən, Mən bağışlayanam, rəhmliyəm!
50Mənim əzabım da çox ağrılı-acılı əzabdır.
51Onlara İbrahimin qonaqları haqqında da xəbər ver!
52Bir zaman (mələklər) onun hüzuruna daxil olub: “Salam!” - dedilər. (İbrahim isə:) “Biz, həqiqətən, sizdən qorxuruq!” - dedi.
53Onlar dedilər: “Qorxma! Biz səni çox bilikli bir oğlan uşağı ilə müjdələyirik!”
54(İbrahim:) “Mən qocalmışkən mənə müjdəmi verirsiniz? Nə (qəribə bir şey) ilə müjdə verirsiniz?” - dedi.
55(Mələklər) dedilər: “Biz sənə haqq ilə müjdə veririk. Ona görə də əsla ümidsizliyə qapılanlardan olma!”
56(İbrahim) dedi: “Haqq yoldan azanlardan başqa kim Rəbbinin mərhəmətindən ümidini kəsər?!”
57“Ey elçilər! (Digər) vəzifəniz nədir?” - dedi.
58Onlar dedilər: “Şübhəsiz ki, biz günahkar bir qövmə (əzab vermək üçün) göndərilmişik.
59Ancaq Lutun ailəsi istisnadır. Biz, əlbəttə, onların hamısını xilas edəcəyik.
60(Lutun) zövcəsindən başqa! Biz onun geridə qalanlardan (əzaba düçar olanlardan) olmasına qərar verdik”.
61Elçilər Lut ailəsinin yanına gəldikləri zaman;
62(Lut) dedi: “Həqiqətən, siz tanımadığımız insanlarsınız”.
63(Mələklər) dedilər: “Əksinə, biz sənə onların şübhə etdiklərini (əzabı) gətirmişik.
64Sənə haqqı gətirmişik. Həqiqətən, biz doğru söyləyirik.
65Gecənin bir vaxtı ailəni yola çıxart, sən də onların arxasınca get. Sizdən heç kim dönüb arxasına baxmasın və sizə əmr olunan yerə gedin!”
66Və ona (Luta) bu əmri vəhy etdik: “Səhər vaxtı bunların (kafirlərin) kökü kəsilmiş olacaq”.
67Şəhər əhalisi sevinərək (mələklərin yanına) gəldilər.
68(Lut) dedi: “Bunlar mənim qonaqlarımdır, məni biabır etməyin!
69Allahdan qorxun və məni rüsvay etməyin!”
70Onlar dedilər: “Sənə camaatın işinə qarışmağı qadağan etməmişdikmi?”
71(Lut) dedi: “Əgər (düşündüyünüz şeyi) edəcəksinizsə, bunlar mənim qızlarımdır (qızlarımla evlənin)!”
72(Ey Peyğəmbər!) Sənin həyatına and olsun ki, həqiqətən, onlar sərxoşluqları (ehtirasları) içində çaşqın bir vəziyyətdə idilər.
73Beləcə, günəş doğarkən o qorxunc səs onları yaxaladı.
74Oranın altını üstünə çevirdik və onların üstünə odda bişmiş palçıqdan daşlar yağdırdıq.
75Şübhəsiz ki, bunda fərasətli kimsələr üçün ibrətlər vardır.
76Həqiqətən, o (məhv edilmiş məmləkətin izləri hələ də Məkkədən Şama gedən) yolun üstündə durur.
77Şübhəsiz ki, bunda möminlər üçün ibrət vardır.
78Həqiqətən, Əykə xalqı da zalım idi. (Bu ayədəki “Əykə” sözü “sıx meşəlik” deməkdir. Şüeyb peyğəmbər və onun qövmünün yaşadığı yer meşəlik bir ərazi olduğu üçün onlara Əykə xalqı deyilmişdir.)
79Biz onlardan da intiqam aldıq. Şübhəsiz, ikisi də (Əykə və Mədyən) görünən bir yol üstündədir.
80Hicr əhalisi də peyğəmbərləri yalanlamışdı. (“Hicr” Saleh peyğəmbərin qövmünün yaşadığı ərazinin adıdır. Burada yaşayan xalqa Səmud qövmü deyilirdi.)
81Biz onlara da möcüzələrimizi göndərdik. Ancaq onlar bunlardan (bu möcüzələrdən) üz çevirdilər.
82Onlar əmin-amanlıqda olmaq üçün dağları yonub evlər düzəldirdilər.
83Sübh çağı qorxunc səs onları da yaxaladı.
84Qazandıqları isə heç bir şeyi (əzabı) onlardan dəf edə bilmədi.
85Göyləri, yeri və onların arasında olanları yalnız haqq ilə yaratdıq. Qiyamət də mütləq gələcəkdir. Ona görə də sən (onlarla hələlik) gözəl şəkildə rəftar et!
86Şübhəsiz ki, sənin Rəbbin hər şeyi yaradandır, biləndir.
87Şübhəsiz, Biz sənə təkrarlanan yeddi (ayəni) və uca Quranı verdik. (Həzrət Peyğəmbərdən (s.ə.s) rəvayət edilən bir hədisə görə, bu yeddi ayə namazların hər rükətində təkrarlanan “Fatihə” surəsidir.)
88Onlardan bəzi zümrələrə verdiyimiz dünya malına əsla göz dikmə, onlara görə kədərlənmə və möminləri qanadının altına al (onlara qarşı təvazökar və mərhəmətli ol)!
89Və de: “Həqiqətən, mən (sizi Allahın əzabı barəsində) açıq-aşkar xəbərdar edənəm!”
90Eynilə (Quranı) qisimlərə ayıranlara (yəhudi və xristianlara əzab) endirdiyimiz kimi!
91O kəslər ki, Quranı hissələrə ayırdılar”. (Quranı hissələrə ayıranlar onun bir qismini qəbul edib bir qismini inkar edənlərdir. Yaxud da Qurana şeir və ya əfsanə deyənlərdir.)
92Rəbbinə and olsun ki, mütləq onların hamısını sorğuya çəkəcəyik -
93Etdikləri əməllərə görə!
94Sənə əmr olunanı açıq-aydın təbliğ et və müşriklərdən üz çevir!
95İstehza edənlərə qarşı Biz sənə yetərik.
96Başqa ilahları Allaha şərik qoşanlar yaxın bir vaxtda (kimin haqlı olduğunu) biləcəklər.
97Həqiqətən, Biz bilirik ki, onların söylədiklərinə görə sənin canın sıxılır.
98Buna görə də həmd-səna ilə Rəbbini təsbeh et (Allahın şəninə təriflər deyib Ona şükür et) və səcdə edənlərdən ol!
