3Onların iman gətirmədiyinə görə özünü həlakmı edəcəksən?
4Biz istəsəydik, göydən onlara elə bir əlamət göndərərik ki, onun önündə başları itaətkarlıqla əyilərdi.
5Ər-Rəhmandan onlara elə bir ayə gəlməz ki, ondan üz çevirməsinlər.
6Onlar (ayələri) uydurma saydılar. Məsxərəyə qoyduqlarının xəbəri onlara yetişəcəkdir.
7Yoxsa, onlar yer üzündə cürbəcür gözəl bitkilər bitirdiyimizi görmürlərmi?
8Həqiqətən də, bunda bir əlamət vardır. Lakin onların əksəriyyəti mömin olmadı.
9Bəli, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Mərhəmətlidir.
10Bir zaman Rəbbin Musaya demişdi: “Get o zalım qövmün –
11Firon xalqının yanına! Onlar qorxmurlarmı?”
12(Musa) dedi: “Ey Rəbbim! Qorxuram ki, onlar məni yalançı hesab edələr,
13(belə olduqda) ürəyim sıxılar, dilim də söz tutmaz. Buna görə Haruna da (vəhy) göndər.
14Onların məndən əvəzini çıxmaq istədikləri bir günahım da var. Buna görə məni öldürəcəklərindən qorxuram”.
15(Allah) dedi: “Xeyr, (bu mümkün deyil)! İkiniz də möcüzələrimizlə (onların yanına) gedin! Şübhəsiz ki, Biz də sizinləyik, (hər şeyi) eşidirik.
16Fironun yanına gedib deyin: “Biz aləmlərin Rəbbinin elçiləriyik!
17İsrail oğullarını bizimlə birgə burax!”
18(Firon) dedi: “Biz səni körpə ikən (götürüb saxlayıb) boya-başa çatdırmadıqmı? Sən ömrünün bəzi illərini bizimlə yaşamadınmı?
19Elədiyin (pis) əməli də elədin. (Doğrudan da,) sən bir nankorsan!”
20(Musa) dedi: “Mən onu edəndə nadan olmuşam.
21Mən sizdən qorxduğum üçün yanınızdan qaçıb getdim. Amma sonradan Rəbbim mənə hökmranlıq (peyğəmbərlik) verdi və məni elçilərdən etdi.
22Başıma qaxdığın o qayğılarınız isə, İsrail oğullarını kölə etmək məqsədi ilə edilirdi”.
23Firon dedi: “Aləmlərin Rəbbi nədir?”
24(Musa) dedi: “Əgər yəqinliklə inanırsınızsa, (bilin ki,) O, göylərin, yerin və onların arasında olanların Rəbbidir!”
25Firon ətrafındakılara dedi: “(Onun nə danışdığını) eşitmirsinizmi?”
26(Musa) dedi: “O sizin də, ulu babalarınızın da Rəbbidir!”
27(Firon) dedi: “Sizə göndərilmiş bu elçi, sözsüz ki, dəlidir!”
28(Musa) dedi: “Əgər anlayırsınızsa, (bilin ki,) O, şərqin, qərbin və bunların arasında olanların Rəbbidir!”
29(Firon) dedi: “Əgər məndən başqasını özünə tanrı qəbul etsən, səni məhbusların yanına ataram!”
30(Musa) dedi: “Bəs sənə açıq-aşkar bir şey göstərsəm necə?”
31(Firon) dedi: “Əgər doğru danışanlardansansa, göstər onu!”
32(Musa) əsasını (yerə) atınca, o dərhal dönüb açıq-aşkar bir ilana çevrildi.
33Əlini (qoynundan) çıxardan kimi o, baxanların (gözü qabağında) ağappaq (nur saçan bir əl) oldu.
34(Firon) ətrafındakı zadəganlara dedi: “Həqiqətən də, bu, bilikli bir sehrbazdır!
35O öz sehri ilə sizi torpağınızdan çıxartmaq istəyir. Nə təklif edirsiniz?”
36Onlar dedilər: “Onu qardaşı ilə bir qədər gözlət və şəhərlərə (adam) yığanlar göndər ki,
37bütün bilikli sehrbazları sənin yanına gətirsinlər”.
38Beləliklə, sehrbazlar bəlli bir günün müəyyən edilmiş vaxtında toplandılar.
39Camaata deyildi: “Siz də yığışmırsınızmı?
40Əgər sehrbazlar qalib gəlsələr, ola bilsin ki, biz də onlara tabe olaq”.
41Sehrbazlar gələn kimi Firona dedilər: “Əgər qalib gəlsək, bizə mükafat veriləcəkmi?”
42(Firon) dedi: “Bəli! Belə olacağı təqdirdə sizi (özümə) yaxın adamlardan edəcəyəm”.
43Musa onlara dedi: “Nə atacaqsınızsa, atın!”
44Onlar iplərini və dəyənəklərini yerə atıb: “Fironun qüdrətinə and olsun ki, biz qalib gələcəyik!”– dedilər.
45Sonra Musa əsasını atdı və (əsa) onların düzəltdikləri şeyləri uddu.
46Sehrbazlar səcdəyə qapandılar,
47və dedilər: “Biz iman gətirdik aləmlərin Rəbbinə –
48Musanın və Harunun Rəbbinə!”
49(Firon) dedi: “Mən sizə izn verməmişdən əvvəl siz ona imanmı gətirdiniz? Şübhəsiz ki, o sizə sehr öyrədən böyüyünüzdür. Tezliklə biləcəksiniz! Mən sizin əllərinizi və ayaqlarınızı çarpaz kəsdirib hamınızı çarmıxa çəkdirəcəyəm”.
50Onlar dedilər: “Zərər yox, biz (onsuz da) öz Rəbbimizə qayıdacağıq.
51Biz (Firon xalqı arasından) ilk iman gətirənlər olduğumuza görə Rəbbimizdən günahlarımızı bağışlayacağını umuruq”.
52Biz Musaya: “Qullarımla birlikdə gecə yola çıx. Çünki siz təqib olunacaqsınız”(– deyə) vəhy etdik.
53Firon şəhərlərə (əsgər) toplayanlar göndərdi.
54(O dedi:) “Bunlar kiçik bir dəstədir.
55Onlar bizi qəzəbləndirmişlər.
56Biz hamımız ayıq-sayıq olmalıyıq”.
57Biz onları (o zalım tayfanı) bağlardan və çeşmələrdən çıxartdıq;
58xəzinələrdən və gözəl yerlərdən də (qovduq).
59Beləcə, Biz İsrail oğullarını o yerlərə varis etdik.
60Günəş üfüqdən qalxarkən (Firon öz)(əsgərləri)(ilə)onları izləməyə başladılar.
61İki dəstə bir-birini görüncə Musanın səhabələri: “Biz yaxalanacağıq!”– dedilər.
62(Musa) dedi: “Xeyr, Rəbbim mənimlədir. O, mənə doğru yol göstərəcəkdir!”
63Biz Musaya: “Əsanla dənizə vur!”(– deyə) vəhy etdik (Dəniz) dərhal yarıldı, (on iki yol açıldı) və hər biri nəhəng bir dağ kimi oldu.
64O birilərini də ora yaxınlaşdırdıq.
65Musa və onunla birlikdə olanların hamısını xilas etdik.
66O birilərini isə suya qərq etdik.
67Şübhəsiz ki, bu (hekayətdə) bir ibrət vardır. Lakin onların çoxu iman gətirmədi.
68Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
69Onlara İbrahimin əhvalatını da oxu.
70Bir zaman o, öz atasına və tayfasına: “Nəyə ibadət edirsiniz?”– demişdi.
71Onlar dedilər: “Biz bütlərə ibadət edir və onlara tapınmaqda davam edirik”.
72O dedi: “Onlara yalvardığınız zaman sizi eşidirlərmi?
73Yaxud sizə xeyir və ya zərər verirlərmi?”
74Onlar dedilər: “Xeyr, amma biz öz atalarımızın belə etdiklərini gördük”.
75O dedi: “Siz nəyə ibadət etdiyinizi görürsünüzmü –
76həm siz, həm də ulu babalarınız?
77Aləmlərin Rəbbindən başqa, onların hamısı mənim düşmənimdir.
78O Rəbb ki, məni yaratmış və məni doğru yola yönəltmişdir;
79O Rəbb ki, məni yedirdir və içirdir;
80O Rəbb ki, xəstələndiyim zaman mənə şəfa verir;
81O Rəbb ki, məni öldürəcək, sonra dirildəcəkdir;
82O Rəbb ki, Haqq-hesab günü xətalarımı bağışlayacağını Ondan umuram.
83Ey Rəbbim! Mənə hikmət ver və məni əməlisalehlərə qovuşdur!
84Sonra gələnlər arasında (həmişə yad)(edilim)(deyə) mənə yaxşı ad qismət elə!
85Məni Nəim bağının varislərindən et!
86Atamı bağışla! Çünki o, azanlardandır.
87Onların dirildiləcəyi gün məni rüsvay etmə!
88O gün ki, nə var-dövlət, nə də oğul-uşaq bir fayda verməyəcək.
89Ancaq sağlam bir qəlblə Allahın hüzuruna gələnlərdən başqa!”
90Cənnət müttəqilərə yaxınlaşdırılar.
91Cəhənnəm də azğınlara göstərilər.
92Onlara deyilər: “Hanı sizin sitayiş etdikləriniz –
93Allahdan başqa (pənah apardıqlarınız)? Onlar sizə kömək edə bilərlərmi, yaxud özlərinə köməkləri dəyə bilərmi?”
94Onlar azğınlarla birlikdə oraya (Cəhənnəmə) atılarlar,
95İblisin bütün əsgərləri də habelə.
96Onlar orada höcətləşərək deyərlər:
97“Allaha and olsun ki, biz açıq-aydın azğınlıq içində idik –
98o vaxt ki, biz sizi aləmlərin Rəbbinə tay tuturduq.
99Bizi ancaq günahkarlar azdırdı.
100İndi isə bizim nə şəfaətçilərimiz,
101nə də (bizə) canıyanan bir dostumuz var!
102Bir də (dünyaya) qayıda bilsəydik, möminlərdən olardıq!”
103Şübhəsiz ki, bunda bir ibrət vardır. Lakin onların əksəriyyəti yenə iman gətirmədi.
104Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
105Nuh tayfası da elçiləri yalançı saydı.
106Qardaşları Nuh onlara o vaxt deyəndə ki: “Məgər qorxmursunuz?
107Həqiqətən, mən sizin üçün etibar edilməli bir elçiyəm.
108Allahdan qorxun və mənə itaət edin.
109Mən bunun əvəzinə sizdən heç bir mükafat istəmirəm. Mənim mükafatım ancaq aləmlərin Rəbbinə aiddir.
110Allahdan qorxun və mənə itaət edin!”
111Onlar dedilər: “Sənə ən rəzil adamlar tabe olduğu halda biz sənə inanarıqmı?”
112(Nuh )dedi: “Mən onların nə etdiklərini bilmirəm!
113Onların haqq-hesabı yalnız Rəbbimə aiddir. Kaş başa düşəydiniz!
114Mən iman gətirənləri qovan deyiləm.
115Mən yalnız açıq-aşkar bir qorxudanam”.
116Onlar dedilər: “Ey Nuh! Əgər (dəvətinə) son qoymasan, mütləq daşqalaq ediləcəksən”.
117(Nuh) dedi: “Ey Rəbbim! Qövmüm məni yalançı hesab etdi.
118Mənimlə onlar arasında qəti hökm ver, məni və mənimlə birlikdə olan möminləri (əzabdan) qurtar!”
119Biz onu və onunla birlikdə olanları yüklü gəmidə xilas etdik.
120Yerdə qalanları isə suya qərq etdik.
121Şübhəsiz ki, bunda bir ibrət vardır. Lakin onların əksəriyyəti yenə iman gətirmədi.
122Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
123Ad tayfası da elçiləri yalançı saydı.
124Qardaşları Hud o vaxt onlara deyəndə ki: “Məgər qorxmursunuz?
125Həqiqətən, mən sizin üçün etibar etməli olduğunuz bir elçiyəm.
126Allahdan qorxun və mənə itaət edin!
127Mən bunun əvəzinə sizdən heç bir mükafat istəmirəm. Mənim mükafatım ancaq aləmlərin Rəbbinə aiddir.
128Əcəba, siz hər təpədə əbəs yerə bir əlamətmi qurursunuz (hündür binalarmı tikirsiniz)?
129Sanki əbədi qalacaqsınız deyə qalalarmı tikirsiniz?
130(Bir kəsi) yaxaladığınız zaman qəddar hökmdar kimi yaxalayırsınızmı?
131Allahdan qorxun və mənə itaət edin!
132Bildiyiniz nemətləri sizə verəndən qorxun.
133O sizə heyvanat və oğul-uşaq verdi,
134(üstəlik) bağlar və çeşmələr də əta etdi.
135Mən sizə üz verəcək böyük günün əzabından qorxuram”.
136Onlar dedilər: “Bizə öyüd-nəsihət versən də, verməsən də, bizim üçün birdir.
137Bu, yalnız və yalnız əvvəlkilərin adətidir.
138Biz əzaba düçar olan da deyilik”.
139Onlar onu yalançı saydılar. Biz də onları məhv etdik. Şübhəsiz ki, bunda bir ibrət vardır. Lakin onların əksəriyyəti iman gətirmədi.
140Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
141Səmud tayfası da elçiləri yalançı saydı.
142Qardaşları Saleh o zaman onlara dedikdə ki: “Məgər qorxmursunuz?
143Şübhəsiz ki, mən sizin üçün etibar etməli olduğunuz bir elçiyəm.
144Allahdan qorxun və mənə itaət edin.
145Mən bunun əvəzinə sizdən heç bir mükafat istəmirəm. Mənim mükafatım ancaq aləmlərin Rəbbinə aiddir.
146Məgər siz burada olanların içində sərbəst buraxılacaqsınız?
147Bağlar və bulaqlar içində,
148əkinlər və yumşaq meyvəli xurmalıqlar içində (arxayınlıqla qalacaqsınız)?
152Onlar yer üzündə fəsad törədir və (özlərini günahdan) təmizləmirlər”.
153Onlar dedilər: “Sən yalnız və yalnız sehrlənmişlərdənsən.
154Sən də bizim kimi ancaq bir insansan. Əgər doğru danışanlardansansa, bizə bir möcüzə göstər”.
155(Saleh) dedi: “(Möcüzə) bu dişi dəvədir! Onun da, sizin də müəyyən edilmiş vaxtlarda su içmək haqqınız vardır. (Bir gün o, su içməli, bir gün də siz içməlisiniz).
156Ona heç bir pislik etməyin, yoxsa böyük günün əzabı sizi yaxalayar”.
157Onlar dəvənin diz vətərini kəsdilər, sonra da peşman oldular.
158Əzab onları yaxaladı. Şübhəsiz ki, bunda bir ibrət vardır. Lakin onların əksəriyyəti yenə iman gətirmədi.
159Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
160Lut tayfası da elçiləri yalançı saydı.
161Qardaşları Lut o zaman onlara dedikdə ki: “Məgər qorxmursunuz?
162Həqiqətən, mən sizin üçün etibar edilməli bir elçiyəm.
163Allahdan qorxun və mənə itaət edin!
164Mən bunun əvəzinə sizdən heç bir mükafat istəmirəm. Mənim mükafatım ancaq aləmlərin Rəbbinə aiddir.
165Doğrudanmı siz insanlar içində ancaq kişilərlə yaxınlıq edir
166və Rəbbinizin sizin üçün yaratdığı qadınlarınızı tərk edirsiniz? Siz, həqiqətən də, həddi aşan adamlarsınız”.
167Onlar dedilər: “Ey Lut! Əgər (təbliğatına)son qoymasan, mütləq qovulanlardan olacaqsan!”
168O dedi: “Mən sizin əməllərinizə nifrət edənlərdənəm.
169Ey Rəbbim! Məni və ailəmi onların tutduqları işdən xilas et!”
170Biz onu və onun bütün ailəsini xilas etdik.
171Geridə qalanlar arasındakı yaşlı qadından başqa.
172Sonra da o birilərini yerli-dibli yox etdik.
173Biz onların üstünə (daşlardan) yağış yağdırdıq. Qorxudulanların yağışı nə yaman imiş!
174Şübhəsiz ki, bunda bir ibrət vardır. Lakin onların əksəriyyəti yenə iman gətirmədi.
175Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
176Əykə əhli də elçiləri təkzib etdi.
177O zaman ki, Şueyb onlara dedi: “Məgər qorxmursunuz?
178Şübhəsiz ki, mən sizin üçün etibar etməli olduğunuz bir elçiyəm.
179Allahdan qorxun və mənə itaət edin!
180Mən bunun əvəzinə sizdən heç bir mükafat istəmirəm. Mənim mükafatım ancaq aləmlərin Rəbbinə aiddir.
181Ölçüyə tam riayət edin və əksik ölçənlərdən olmayın.
182Düz tərəzi ilə çəkin.
183İnsanların əşyalarını əksik verməyin və yer üzündə fəsad yayaraq pis işlər görməyin.
184Sizi və əvvəlki nəsilləri Yaradandan qorxun!”
185Onlar dedilər: “Sən yalnız və yalnız sehrlənmişlərdənsən.
186Sən də bizim kimi ancaq bir insansan. Biz səni yalançılardan (biri )hesab edirik.
187Əgər, doğru danışanlardansansa, göyün bir parçasını üstümüzə endir”.
188(Şueyb )dedi: “Rəbbim sizin nələr etdiyinizi daha yaxşı bilir”.
189Onlar isə onu yalançı saydılar və buna görə də kölgəli günün əzabı onları yaxaladı. Həqiqətən, o, böyük bir günün əzabı idi.
190Şübhəsiz ki, bunda bir ibrət vardır. Lakin onların əksəriyyəti yenə iman gətirmədi.
191Həqiqətən, sənin Rəbbin Qüdrətlidir, Rəhmlidir.
192Şübhəsiz ki, bu, aləmlərin Rəbbindən nazil edilmişdir.
193Onu sadiq Ruh (Cəbrail) endirdi –
194sənin qəlbinə ki, xəbərdar edənlərdən olasan.
195(Bu Quran) açıq-aydın ərəb dilində (nazil edildi).
196Şübhəsiz ki, o, keçmiş ümmətlərin kitablarında da xatırlanır.
197Məgər İsrail oğullarından olan alimlərin onu bilmələri bunlar üçün bir dəlil deyilmi?
198Əgər Biz onu ərəb olmayanlardan birinə nazil etsəydik,
199və o, bunu onlara oxusaydı, yenə də ona iman gətirməzdilər.
200Biz (küfrü )günahkarların qəlbinə belə salarıq.
201Onlar üzücü əzabı görməyənədək ona inanmazlar.
202O (əzab) onlara özləri də hiss etmədən qəflətən gələcəkdir.
203Onlardeyəcəklər: “Bizə möhlət veriləcəkmi?”
204Yenədəmi əzabımızın tez gəlməsini istəyirlər?
205Bilirsənmi, əgər onlara illərcə firavanlıq nəsib etsək,
206sonra vəd olunduqları (əzab) onlara yetişsə,
207onlara nəsib olmuş firavanlıq (əzabımızı) onlardan dəf edə bilməz.
208Biz heç bir kəndi onu xəbərdar edənlər olmadan məhv etmədik.
209(Xəbərdar edənləri də) öyüd-nəsihət vermək üçün (göndərdik). Biz əsla zalım olmamışıq!
210(Quranı )şeytanlar endirmədi.
211Onlar buna layiq deyildirlər və (bunu) bacara da bilməzlər.
212Çünki onlar (vəhyə) qulaq asmaqdan kənar edilmişdilər.
213Odur ki, Allahla yanaşı başqa bir tanrıya ibadət etmə, yoxsa əzaba düçar edilənlərdən olarsan.
214Ən yaxın qohumlarını qorxut!
215Sənə tabe olan möminləri qanadının altına al (onlara qarşı təvazökar ol)!
216Əgər onlar sənə asi olsalar, de: “Şübhəsiz ki, mən sizin etdiyiniz əməllərdən uzağam!”
217Qüdrətli və Rəhmli olana təvəkkül et!
218O, səni (namaza) duranda da görür,
219səcdə edənlər içində hərəkət edəndə də.
220Həqiqətən də, O, Eşidəndir, Biləndir!
221Şeytanların kimə nazil olduqlarını sizə xəbər verimmi?
222Onlar hər bir yalançıya və günahkara nazil olarlar.
223(Şeytanlar vəhydən) eşitdiklərini (kahinlərə) təlqin edirlər. Halbuki onların əksəriyyəti yalançıdır!
224Şairlərə gəldikdə isə, onlara ancaq azğınlar uyar.
225Məgər görmürsənmi ki, onlar hər vadidə veyl-veyl gəzir (hər mövzuda şer uydurur)
226və etmədikləri şeylərə aid söhbət açırlar?
227Təkcə iman sahibi olub xeyirxah əməllər edən, Allahı tez-tez yada salan və haqsızlığa məruz qaldıqdan sonra (dini) müdafiə edənlərdən başqa. Zalımlar isə qayıdacaqları yeri mütləq biləcəklər.